Thời gian gần đây các gia đình công nhân thường phải gửi con vào các nhóm trẻ gia đình hoặc thuê người trông trẻ tự phát tại khu trọ. Lý do chủ yếu do thời gian làm tăng ca kéo dài, thu nhập thấp và không có nhà trẻ hay trường mầm non nào.

Gần đây vụ việc người trông trẻ tự phát Hồ Ngọc Nhờ dẫm chết cháu Đỗ Nhất Long, 18 tháng tuổi đã gây bàng hoàng dư luận. Đây là một hồi tiếng chuông cảnh báo xã hội về một thực trạng gây lo lắng bao năm nay: Đó là thiếu nhà trẻ cho con công nhân hoặc có thì cũng thiếu các trang thiết bị giáo dục cơ bản!

Không gửi thì khổ, mà gửi thì lại lo sợ !

Chị Lê Hoài Lan - công nhân Khu Công Nghiệp Thiên Sơn –chia sẻ: “Thi thoảng  nghe báo, đài đưa tin về những vụ bạo hành trẻ em tại nhà trẻ, người trông trẻ, tôi thấy lo và sợ lắm nhưng cũng đành phải đành lòng gửi con. Hai vợ chồng tôi đều là công nhân, thu nhập thấp, nếu tôi ở nhà trông con thì lấy gì mà sống. Chỗ tôi gửi con cũng là người ta ở nhà rảnh rỗi rồi nhận giữ thôi, giá 1,1 triệu đồng/tháng. Chỗ này giữ con cũng khá lâu rồi, lo thì lo bằng thật nhưng vì cuộc sống nên tôi phải gửi thôi. Ngày nào đưa cháu về tôi cũng kiểm tra xem cháu có thương tích gì không”.

 Không an tâm gửi con ở những điểm giữ trẻ, vợ chồng anh Nguyễn Văn Tài (Đông Anh – Hà Nội) chọn cách để vợ ở nhà trông con, còn anh đi làm kiếm tiền trang trải cuộc sống. “Trước đây, cả hai vợ chồng chúng tôi đều đi làm thì cuộc sống nhìn chung cũng thoải mái nhưng sau khi vợ tôi sinh con thì hơi nhọc. Vợ tôi phải nghỉ làm ở nhà trông cháu. Nhiều người khuyên tôi gửi con nhưng tôi không dám, sợi cháu lại bị sao thì chết !. Dù sao cha mẹ chăm sóc vẫn hơn người ngoài. Lương công nhân một tháng không bao nhiêu mà phải lo cho cả nhà, thêm phần sữa cho cháu nhiều lúc túng thiếu, phải mua chịu rồi tới tháng lãnh lương trả cho người ta” - anh Tiền chia sẻ.

Dù lo lắng nhưng chị Lan vẫn dằn lòng gửi con để đi làm kiếm sống.

Trường công, muốn gửi cũng khó lòng

Tại các Khu công nghiệp như Khu công nghiệp Vĩnh Lộc A thì đa số những điểm giữ trẻ đều do những người ở nhà, rảnh rỗi nên nhận giữ con cho công nhân với giá trên dưới 1 triệu đồng/con/tháng. Nhiều người muốn gửi con vào trường công cũng không thể bởi xa nơi ở và phải đưa đón con đúng giờ.

Vợ chồng anh Nguyễn Mạnh Tiến mới chuyển từ Bình Dương lên TP.HCM được gần nửa năm tâm sự: “Hai vợ chồng trọ trong Khu công nghiệp để tiện đi làm mà trong khu này làm gì có trường công nào. Muốn gửi con học trường công phải đi xa lắm. Mà làm công nhân thì hay tăng ca, những chỗ tư nhân, người ta giữ trẻ ở nhà nên có thể giữ tới 6-7 giờ. Vợ chồng tôi cũng có nghe mấy vụ người ta hành hạ trẻ em đăng trên báo nhưng phải cắn răng mà gửi con để còn đi làm kiếm tiền sinh sống”.

 Gửi con ở đâu không chỉ là nỗi lo của những người đang làm cha mẹ mà ngay cả những công nhân sắp sửa có con cũng đắn đo không kém bởi gánh nặng cơm áo gạo tiền. Chị Mai Lê Xuân Yến (quê Long An) đang mang bầu ba tháng mà đã lo lắng về việc có nên gửi trẻ sau khi sinh hay không. “Mình đi làm người ta cho nghỉ sáu tháng, mà có cho nghỉ nhiều hơn cũng không dám nghỉ. Hai vợ chồng đều làm công nhân, lương tháng không bao nhiêu mà nghỉ lâu quá lấy gì sống. Sinh con xong, đợi con cứng cáp một chút thì tìm nơi gửi để đi làm. Nếu gửi con ở trường tư thục thì chất lượng của hộ tốt, thiết bị giáo dục đầy dủ, nhưng không đóng nổi tiền học phí, còn mấy chỗ người ta nhận giữ trẻ thì cũng không yên tâm. Nói thiệt bây giờ tôi cũng phân vân không biết làm như thế nào nữa” - chị Yến tâm sự.

Năm năm chỉ xây được một nhà trẻ!

Cùng với nhu cầu nhà ở, nhà trẻ cho con em công nhân là nhu cầu bức thiết của hầu hết công nhân lao động tại 15 Khu chế xuất-Khu công nghiệp trên địa bàn TP với 270.000 công nhân đang làm việc. Tuy nhiên, trước đây quy hoạch các Khu chế xuất-Khu công nghiệp chỉ tập trung xây dựng hạ tầng, cây xanh chứ chưa chú ý đến việc hình thành các khu nhà trẻ dành cho con công nhân nên việc triển khai lúc này là hết sức khó khăn, vì quỹ đất tại các khu bị phân tán, nhỏ lẻ khó quy hoạch xây dựng nhà trẻ. Chính vì vậy mà đề án xây dựng nhà trẻ tại sáu Khu chế xuất-Khu công nghiệp (Khu chế xuất Linh Trung I, Linh Trung II, Khu công nghiệp Vĩnh Lộc, Khu chế xuất Tân Thuận, Khu công nghiệp Tân Tạo, Khu công nghiệp Hiệp Phước) đã bàn tính từ nhiều năm nay vẫn “án binh”. Đến cuối năm 2012, chỉ có Khu công nghiệp Hiệp Phước (Nhà Bè) xây được khu nhà trẻ nằm ngay trong khu lưu trú công nhân với bốn phòng học với thiết bị giáo dục mầm non sơ sài, phục vụ khoảng… 150 trẻ. Trong khi nhu cầu gửi trẻ tại Khu công nghiệp này còn rất lớn.

Lộ trình để thực hiện dự án các khu nhà trẻ tại các Khu chế xuất-Khu công nghiệp đã được phê duyệt nhưng tiến độ vẫn còn chậm do vướng quy hoạch, giải tỏa cây xanh. Để tháo gỡ nhu cầu bức thiết của công nhân, phải tính toán mở rộng cả ba hướng. Thứ nhất, các khu phải tính toán, rà soát lại quỹ đất để xây nhà trẻ công nhân. Thứ hai, tranh thủ việc xây dựng nhà trẻ tại các quận, huyện tiệm cận các Khu chế xuất-Khu công nghiệp để công nhân có cơ hội gửi con. Thứ ba, vận động doanh nghiệp tại các khu dành quỹ đất xây nhà trẻ cho chính công nhân của họ.

Trong khi các Khu chế xuất-Khu công nghiệp đang “giậm chân tại chỗ” thì một số công ty tại TP.HCM đã chủ động lo chỗ giữ trẻ cho con em công nhân.

Ngày 1/6/2013, Công ty Pou Yuen (quận Bình Tân, TP.HCM) chuyên sản xuất thiết bị thể thao với hơn 80.000 công nhân đã khánh thành Trường Mầm non Mặt Trời Nhỏ. Trường gồm 20 phòng học và tám phòng chức năng với tổng kinh phí đầu tư 2,5 triệu USD. Trường đã nhận giữ 700 cháu 2-5 tuổi, mỗi phụ huynh đóng 700.000 đồng/tháng, công ty hỗ trợ thêm 300.000 đồng/tháng.

 Trước đó, năm 2010, Công ty TNHH Việt Nam Samho (Củ Chi) đã đầu tư 500 triệu đồng cải tạo văn phòng làm việc để làm nhà trẻ cho con công nhân.

Minh Dương